De provincie Macedonië in Noord-Griekenland is bij de meeste reizigers nog onbekend. Jammer, want dit deel van Griekenland heeft zo veel te bieden. Uitgestrekte wijnvelden, een dramatisch heuvellandschap waar rivieren zich woest een weg doorheen banen, kleurrijke en vriendelijke dorpjes en bijzonder historisch erfgoed. Je kunt hier nog ongestoord de boel verkennen, zonder er over touringcars en massa’s toeristen heen te vallen. En dat alles op een uurtje rijden van Thessaloniki. Ontdek bezienswaardigheden in Noord-Griekenland tijdens een dagtrip vanuit Thessaloniki.
De chauffeur die me van Thessaloniki naar Veria brengt, spreekt geen Engels, maar doet wel zijn best. Zodra we de drukke stad achter ons hebben gelaten en het drukke verkeer heeft plaats gemaakt voor verlaten wegen omringd door velden en bergen, wijst hij naar buiten. ‘Olympus, from the gods.’ En warempel, ik kan de contouren van de zo beroemde berg in de verte ontwaren. Ik duik in mijn geheugen en ben ineens nog blijer dan gewoonlijk dat ik geschiedenis in mijn pakket had op de middelbare school. ‘Zeus, Athena and Pegasus’, zeg ik voorzichtig tegen mijn chauffeur. Een grote glimlach. Wij begrijpen elkaar.
Dan doemt voor mijn ogen iets op dat ik niet meteen in Griekenland gezocht zou hebben: een skilift. Door mijn gepieker over Griekse goden en mythologie had ik niet gezien dat het landschap inmiddels is bespikkeld met huisjes die ik niet anders kan bestempelen dan ‘chalets’. Zijn we in de Griekse Alpen beland? Inderdaad, want er verschijnen borden langs de kant van de weg met afslagen naar pistes, skilifts en hotels. Wanneer ik verbaasd naar de borden wijs, knikt mijn chauffeur enthousiast. Dit is dus het ski-gebied van Griekenland, who knew.
The great Tumulus and royal tombs of Vergina
Maar waar ik naartoe onderweg ben, is nog unieker. Tot zo’n 40 jaar geleden was mijn bestemming namelijk niet meer dan gewoon een lage heuvel, begroeid met gras. Natuurlijk gingen er verhalen in de regio. Die heuvel zou bijzonder zijn. Maar ja, in het land van mythen en sagen, wat is een verhaal meer of minder? De Griekse archeoloog Manolis Andronikos dacht er het zijne van en had toch het idee dat er meer was dan enkel zand en gras. Hij kreeg gelijk, en hoe!
Onder de heuvel bleken zich de compleet intacte graven van de familieleden van Alexander de Grote te bevinden, waaronder de tombe van zijn vader Philippus II, zijn vrouw en een jonge prins, waarschijnlijk een broer of neef van Alexander. Niet alleen de graven en sarcofagen waren nog helemaal intact, ook bleken de tombes niet geschonden te zijn en kwamen de eigendommen van de overledenen, zoals kleding, goud, wapens, speelgoed en grafgeschenken, ook nog in perfect staat tevoorschijn.
De vondsten in Vergina hebben volgens velen net zo veel waarde als de Acropolis in Athene. Of dat zo is, mogen de geschiedkundigen uitvechten, maar de opgravingen en tombes in Vergina zijn adembenemend mooi. De grafheuvel, Tumulus genoemd, is nu opengesteld en een schitterend museum. Je kunt de drie tombes in hun volle glorie bekijken, maar ook alle schatten die erin gevonden zijn. Vooral de gouden kronen zien er nog als nieuw uit, net als al het zilverwerk en het enorme arsenaal aan wapens. In The ancient cemetary of Aegae royal tombs kun je je letterlijk een paar uur in een rijke geschiedenis onderdompelen.
Tastbare rust bij Timios Podromus
Vergina is gelegen te midden van bergen de ooit waren bezaaid met orthodoxe kloosters. De honderden monniken die er woonden, hielpen de koopmannen die aanmeerden langs de rivier Aliakmonas. Inmiddels zijn er nog maar een handjevol kloosters over en deze worden door enkele monniken bewoond. Eén van de kloosters, Timios Podromus, is geopend voor bezoekers. De rit ernaartoe, door de bergen, over smalle wegen en haarspeldbochtjes, is adembenemend. De ligging van Timios Podromus aan de rand van de klif, met uitzicht op de rivier en de omliggende bergen is op zijn zachts gezegd idyllisch te noemen. De rust en stilte zijn bijna tastbaar.
De vier monniken die er nog wonen, omringd door tientallen kippen, pauwen, puppy’s en katten, zijn buitengewoon vriendelijk en vinden het leuk om bezoekers rond te leiden. De kerk de de verschillende kapellen zijn voorzien van prachtig houtwerk en fel gekleurde iconen. Het werk bestaat tegenwoordig vooral uit het onderhouden van het complex, maar ook bewijzen ze Griekenland een dienst. ‘Vanwege de crisis zitten veel jongeren zonder werk en zij voelen zich soms echt wanhopig’, legt één van de monniken me in vloeiend Duits uit, ‘wij halen ze dan hier naartoe, zodat ze even tot zichzelf kunnen komen. Ze mogen hier dan wat klusjes doen en wij betalen ze een paar tientjes. Niet veel, hooguit genoeg voor sigaretten en wat te eten. Maar we willen ze vooral hoop geven’.
Veria: kruispunt van culturen
Veria is de belangrijkste plaats van de regio met zo’n 70.000 inwoners. Vanuit de chalets aan de rand van het stadje kun je zo de skipiste op stappen. Veria is vooral bekend vanwege het bezoekje van apostel Paulus zo’n twee duizend jaar geleden. De rede van de apostel in het dorp was meteen Europa’s eerste kennismaking met het christendom en het trapje waarop hij dit deed, is bewaard gebleven en nu een belangrijk monument.
Toch is dit niet het meest interessante deel van Veria, dat ligt op enkele minuten wandelen: de wijk Kyriotissa ofwel, de Joodse buurt. Vrij onbekend is dat de bevolking van Thessaloniki en de regio door de eeuwen heen voor zo’n 65% uit Joden bestond. Er was van oudsher al een kleine Joodse populatie, maar na de Spaanse inquisitie namen veel Joden afkomstig van het Ibirisch schiereiland hun intrek in Noord-Griekenland. Ze doorstonden de overheersing van de Byzantijnen en Ottomanen, maar niet die van de nazi’s.
Ondanks dat een groot aantal Joodse inwoners zich tijdens de Tweede Wereldoorlog schuil hielden in de bergen werden toch duizenden van hen naar de kampen afgevoerd om niet meer terug te keren. Na de oorlog vonden de meeste overlevenden het te pijnlijk om nog in de wijk te verblijven, emigreerden naar Amerika en Kyriotissa raakte langzaam in verval. Nu worden de oude huizen weer prachtig opgeknapt en is het echt de moeite waard om een wandeling door de wijk te maken, langs de stijle straatjes en het kabbelende riviertje. Local Evi Meska is daarbij een enthousiaste gids, die de historie van Veria en de regio tot in detail kent. Bezoek ook de kleine, kleurrijke synagoge.
Een bezoekje aan het Elia plein in Veria is ook een must, daar zie je schitterend gerenoveerde Neo-klassieke huizen. In de gelijknamige straat vind je bovendien een keur aan restaurants waar je lekker kunt eten, gewoon tussen de locals. Beluga is bijvoorbeeld een prima adres om te lunchen. Daarna is het tijd om de rest van het stadje te ontdekken. Veria heeft met het Byzantijns Museum en Moderne Geschiedenis en Kunst Museum, Ottomaanse hammams en Byzantijnse kerken een aantal trekpleisters waarmee je je nog gemakkelijk een paar uur kunt zoet houden.
Plan een dagtrip vanuit Thessaloniki naar Veria en Vergina
- Als je geen zin hebt om op eigen gelegenheid naar Vergina te gaan, dan kun je vanuit Thessaloniki mee met een dagtrip naar Pella en Vergina.
- Veria ligt op slechts een uurtje rijden van Thessaloniki. Je kunt vanuit de stad meerdere malen er dag met de bus naar Veria, een kaartje kost je ongeveer €10. Vanuit Veria kun je vervolgens vervoer regelen naar Vergina. Je kunt natuurlijk ook in Thessaloniki een auto huren .
- Wil je de tijd nemen om omgeving van Veria te ontdekken? Dan kun je bijvoorbeeld logeren bij Hotel Kokkini Spiti, gevestigd in één van de mooi gerestaureerde Joodse huizen.
- Je vliegt al heel goedkoop naar Thessaloniki, vanaf Amsterdam, Brussel of Düsseldorf. Vergelijk vliegtickets naar Thessaloniki en bekijk wat voor jou goedkoop uitpakt.
- Nieuwsgierig naar Thessaloniki? Bekijk de top 10 bezienswaardigheden Thessaloniki.
- Bekijk alle tips over een stedentrip Thessaloniki.
Bezocht jij Noord-Griekenland al eens?
